Kolorektal kanserin tedavi edilmesinde moleküler biyobelirteçlerin kullanım alanlarından biri kolorektal kanser gelişimi için yüksek riske sahip bireylerin tanımlanmasıdır.
Ayrıca bu kişilerde risk değerlendirmeside yapılarak ve kolon adenomları ile erken aşama kolorektal kanserlerin henüz başlangıç aşamasında hastalık fazla ilerlememişken belirlenmesidir.
Risk değerlendirilmesi ile ilgili olarak, günümüzde en yaygın kullanılan moleküler belirteçler kalıtsal kolon kanseri sendromlarına (APC mutasyonları ailesel adenomatoz polipozis için, BMPR1A mutasyonları jüvenil poliposis için) neden olan genlerdeki germline mutasyonların araştırılmasıdır.
Ayrıca bir diğer moleküler biyobelirteç ise tümörlerin mikrosatellit kararsızlığı durumunun değerlendirilmesidir. Mikrosatellit kararsızlığı durumunun pozitif olması Lynch sendromu için bir göstergedir.
Lynch sendromu/HNPCC sendromu
HNPCC olarakda bilinen Lynch sendromu olan kişilerin belirlenmesi hastaların tedavilerini önemli bir şekilde etkiler. Dahası bu kişilerde ve akrabalarında, kolorektal kanserin gelişiminin engellenmesi için etkili adımlar atılabilmektedir.
Günümüzde Lynch sendromununun moleküler tanısı, çok sayıda DNA tamir enziminin (MLH1, MSH2, MSH6 ve PMS2) germline mutasyonlar açısından analiz edilmesine dayanmaktadır. Ancak bu genlerin tamamının DNA dizi analizinin çıkartılması pahalı ve zaman alan bir işlemdir.
Bu nedenle Lynch sendromu açısından yüksek riske sahip hastaların daha etkili bir şekilde değerlendirilmesi için bu kişilerin kendilerinde veya ailelerindeki kolorektal kanser hastalarının moleküler özelliklerinde yola çıkarak adım adım ilerleyen bir test stratejisi belirlenmiştir.
Gnel olarak bu yaklaşımda tümör dokularında immunhistokimyasal yöntemler kullanılarak DNA tamir enzimlerinin (MLH1, MSH2, MSH6 ve PMS2) durumu ve polimeraz zincir reaksiyonu (PCR) ile de mikrosatellit kararsızlığı analiz edilir.
Bundan sonra gerçekleştirilen bazı analiz yöntemleri ile sporadik mikrosatellit kararsızlığı olan kolorektal kanser ilse mikrosatellit kararsızlığı olan Lynch sendromu birbirinden ayırt edilmeye çalışılır.
Konu ile ilgili diğer yazılar
Konu ile ilgili diğer yazılar
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder