Kolorektal kanser taraması ve erken tanısı için günümüzde kullanılan ve en doğru sonuçları veren yöntem kolonoskopidir. Ancak kolonoskopi pahalı ve hastalarda yan etkilere neden olabilme potansilelindedir. Ayrıca kolonoskopi uygulaması yapılan kişilerde yöntemin uygulanışı nedeniyle şikayetler ya da bu testi yaptırmak istememe gibi durumlar olabilmektedir.
Kolorektal kanserin erken tanısı için kullanılan bir diğer yöntem dışkıda gizli kan testi (faecal occult blood testing, FOBT) olarak bilinmektedir. Dışkıda gizli kan testi (FOBT), kolonoskopi ile karşılaştırıldığında daha ucuz bir testtir ve uygulamasıda kolaydır. Ancak, dışkıda gizli kan testinin hassasiyeti ve özgünlüğü kolonoskopiye oranla daha düşüktür.
Kolorektal kanserin moleküler patolojisini anlamızla birlikte kolorektal kanserin erken tanısı için girişimsel olmayan yeni tarama testlerinin geliştirilmesinin önü açılmıştır. Bu bağlamda, dışkıdan metile Vimentin (mVim) testi günümüzde klinik açıdan doğrulanmış olup bazı ülkelerde kolorektal kanserin erken tanısı amacıyla kullanılmaktadır.
Testin çalışma prensibini esas olarak kolorektal kanserin büyük bir kısmında (yaklaşık %55-%85 oranında) tümör dokusunda hatalı bir şekilde metile edilmiş Vimentin geninin olmasına dayanır. Hatalı şekilde metile edilmiş vimentin genini içeren kolorektal kanser hücrelerinin bir kısmı dökülerek dışkı ile dışarı atılır. Böylelikle, kişinin dışkısında metile edilmiş vimentin geninin olduğunun tespit edilmesi bireyin kolorektal kanser olabileceğine yönelik bir işaret vermektedir.
Metile edilmiş vimentin geninin dışkıda gizli kan testi ile araştırılarak gösterilmesinde polimeraz zincir reaksiyonunu içeren bir dizi test kullanılır. Yapılan analizler sonucunda metillenmiş vimentin geninin varlığı kolorektal kanserin erken tanısında %83 oranında hassasiyet gösterirken, %82 oranında spesifiklik sergiler.
Ayrıca, metile vimentin testinin, bir iki ve üçüncü aşama kolorektal kanser hastalarında neredeyse aynı derecede tanı hassasiyeti vardır. Tüm bu nedenlerle metile vimentin testi bazı ülkelerde kolorektal kanserin erken tanısının yapılması amacıyla kullanılmaya başlanmıştır.
Günümüzde anormal metilasyon taşıyan genlerin belirlenmesi ve performansının artırılmaşı amacıyla, hem dışkı hem de plazma örneklerinde kolorektal kanserin erken tanısında kullanılabilecek, klinik açıdan anlamlı,, ucuz ve gerçekleştirilmesi kolay test metodlarıın araştırılmasına yoğun bir şekilde devam edilmektedir.
Metile edilmiş vimentin testi gibi moleküler testlerin kullanımı hastaların klinik açıdan daha hızlı kontrol edilebilmesine olanak sağlayacaktır. Ayrıca yakın bir gelecekte bu çalışmalar önemli derecede ilerleme kat edecektir ki bunun sonucunda kolorektal kanser ile mücadelemiz daha iyi sonuçlar verecektir.
Konu ile ilgili son yazılarım
Konu ile ilgili son yazılarım
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder