Metastatik Kolon Kanseri
Kolon kanseri hastalığı ilerlemiş durumda olduğunda bağırsaktaki kanserli hücreler başta karaciğer olmak üzere vücudun diğer organlarına da metastaz yapabilir başka bir ifade ile diğer organlara yayılıp bu organları istila edebilir böyle bir durumda metastatik kolorektal kanser veya metastatik kolon kanseri olarak isimlendirilir. Bağırsak kanserinin metastaz yapması yine mutasyonlar ile metastatik bir özelliğin kazanılması sonucunda olur. Kolorektal nedir ve kolorektal ne demek sorularının cevaplarını Kolorektal Kanser Nedir ? başlıklı yazıda bulabilirsiniz.
Nasıl ki polip > kript odağı > adenom > adenokarsinom (ya da kolon kanseri) şeklindeki bir sırada gelişen bağırsak kanserleri her bir aşamadan diğerine geçişte ek genetik mutasyonlara ihtiyaç duyuyorsa, kolon kanserinin karaciğere metastaz yapabilmesi için (ya da diğer organlara metastazı için) metastatik özelliği kazandıracak mutasyonların oluşması gerekir.
Metastatik Kolon Kanserinde Epigenetik Değişiklik
Bu mutasyonlar; tek nükleotid mutasyonu, delesyon ve insersiyon ya da translokasyon şeklinde olabileceği gibi epigenetik değişikliklerde olabilir.
Örneğin, CXCL12 olarak bilinen kemokin ligandının hatalı bir şekilde metile edilerek baskılanması insan kolon kanserlerinde gerçekleşen bir durumdur. CXCL12’nin hatalı metilasyonu kalın bağırsak hücrelerine metastaz yapabilme yeteneği kazandırır.
CXCL12 geninin hatalı metilasyon ile sessizleştirilmesine ek olarak, ID4, TIMP3 ve IRF8 gibi bazı genlerinde metilasyon ile baskılanması metastatik kolon kanseri dokularında gerçekleşir. Bu genler, kalın bağırsak kanserinin gelişiminde bir ara evre olan adenomlarda daha az sıklıkta metile edilmiş durumdadır. Başka bir ifade ile kolon kanseri tam olarak oluşmadan önce metastatik özelliği olmadığı için bu genlerde bahse konu metilasyonu gözlenmez. Ancak ileri kolon kanseri hastalarında genler metile edilerek metastaz yapabilme yeteneği kazanılır.
Özetleyecek olursam, kolon ya da kalın bağırsak kanserinin karaciğer metastaz yapabilmesi (karaciğer örnek olarak verilmiştir, diğer yakın organlara da metastaz yapabilir, kolon kanseri akciğerede metastaz yapabilmektedir) durumu, kolon kanseri hücrelerinin metastaz yapma yeteneği kazanması ile ilgilidir. Eğer bu yetenek çeşitli mutasyonlar ile kazanılırsa karaciğere metastaz yapmış olan kolon kanserinden bahsetmek mümkündür. Erken aşamalarda kolon kanseri hücrelerinin metastaz yapma yeteneği olmadığı için, karaciğer metastazı olan kolon kanseri hastalığın ilerlemiş aşamalarında ortaya çıkar.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder